Dzisiaj mijają dokładnie 24 lata od nadania tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata rodzinom Sambora i Walichnowskim z Jodłowej.
Latem i jesienią 1942 r. Niemcy wywozili Żydów z Jodłowej do pobliskiego lasu przyczyckiego w którym dokonywali masowych egzekucji. Malce Fenichel, jej synowi Abramowi i bratanicy Lei Charasz udało się zbiec i udali się do swych sąsiadów, Anny i Ludwika Samborów. Samborowie mimo sporej liczby lokatorów ich domu (trójka dzieci oraz rodzeństwo Teresa i Eugeniusz Walichnowcy), zaprosili żydowskich sąsiadów. Polska rodzina zaczęła organizować kryjówkę dla Żydów. Początkowo przebywali w stodole, a później Ludwik wykopał specjalnie dla nich bunkier pod domem – niskie pomieszczenie, w którym nie można było swobodnie stać, bez dostępu światła.
W pomoc ukrywanym Żydom zaangażowali się też Walichnowscy. W takich warunkach doczekali oni końca okupacji. U Samborów i Walnichowskich ukrywali się do stycznia 1945 roku. Pod ich opieką przebywali blisko 3 lata. Aby wyżywić żydowskich sąsiadów Polacy często odmawiali sobie jedzenia, zwłaszcza, że wśród ukrywających się była dwójka dzieci. Po wojnie z wdzięczności Malka Fenichel przepisała Ludwikowi Sambora swój dom. Po zakończeniu wojny Żydzi wyjechali najpierw do Tarnowa, a potem wyemigrowali do Izraela. 31 sierpnia 1994 r. Samborowie i Walichnowscy otrzymali tytuły Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata otrzymali:
- Ludwik Sambora
- Anna Sambora Walichowska
- Teresa Sokołowska z d. Walichowska
- Eugeniusz Walichowski
Szczegółową historię ratowania Lei Charasz, Abrama Fenichel, Malki Fenichel, Hersza i Pazerówny można przeczytać na stronie sprawiedliwi.org.pl – patrz link poniżej.
Historia Samborów i Walichnowskich
Poniżej prezentujemy film z historią ratowania żydowskich sąsiadów przez Samborów i Walichnowskich. Opowiada Teresa Sokołowska z d. Walichowska.
Materiał na podstawie sprawiedliwi.org.pl
