Jak ocalić ginący naród ? Temat alkoholizmu w Rosji znamy dzisiaj głównie z internetowych memów i zabawnych filmików ukazujących, że „Rosja to nie kraj, Rosja to styl życia”. Rzadko zastanawiamy się, jaka historia – i ludzka tragedia – kryje się za każdym z tych obrazów.
W latach 60. XX wieku, kiedy Związek Radziecki twierdził, że buduje niebo na ziemi, naród rosyjski zaczął zapijać się na śmierć. Przez jakiś czas dochody czerpane przez państwo z wódki były nawet wyższe niż zyski płynące z przemysłu naftowego. Teraz, pięćdziesiąt lat później, kiedy państwo sowieckie rozpadło się, mieszkańcy Moskwy nadal piją butelkę wódki przed śniadaniem, a demografowie ze zdumieniem obserwują, że liczba ludności największego na świecie kraju spada w znacznie szybszym tempie, niż to się dzieje na Zachodzie.
W swojej książce Oliver Bullough docieka przyczyn tych zjawisk, ukazując je przez pryzmat historii ojca Dmitrija – niezwykłego prawosławnego popa, któremu udało się stworzyć zalążek prawdziwie chrześcijańskiej społeczności w sercu jednego z najbardziej zbrodniczych systemów w historii. Jego przesłanie głoszące, że jednym z największych nieszczęść Rosji jest alkohol, przysporzyło mu – oprócz rzeszy zwolenników –wielu wrogów wśród władz, które od czasów carskich uznawały alkohol za jedno z najważniejszych narzędzi manipulowania tłumem. Podążając śladami ojca Dmitrija, autor odtwarza świat, jakiego on doświadczył: klęskę głodu, okupację, wojnę, groźny bezkres gułagu, upadek komunizmu i lekkomyślne szastanie dobrami, jakie nastąpiło potem. W historii ojca Dmitrija odbija się historia całego narodu, a jego pamiętniki i kazania dają surowy, jedyny w swoim rodzaju wgląd w życie totalitarnego państwa.
Oliver Bullough oferuje portret Rosji, jakiego jeszcze nie było. Pokazuje, że w kraju tak chętnie miażdżącym własnych obywateli przetrwały odwaga, wytrwałość i – wreszcie – niewielkie, lecz wciąż tlące się przebłyski nadziei.
Niemiecka broń pancerna 1939–1942
Czołgi odegrały pierwszoplanową rolę w niemieckich ofensywach na początku drugiej wojny światowej. Znajdowały się w szpicy atakujących zgrupowań Wehrmachtu podczas błyskawicznego podboju krajów zachodnioeuropejskich w 1940 roku, działań Afrika Korps w Afryce Północnej i potężnego uderzenia na Związek Sowiecki w 1941 roku.
Czołg, choć traktowany początkowo jako militarny eksperyment, przeobraził się, głównie za sprawą wykorzystania przez armię niemiecką, w oręż, który mógł zadecydować, i decydował, o wyniku konfliktów zbrojnych. Wynikało to nie tyle z jego walorów technicznych, ile z faktu utworzenia wojsk pancernych o odrębnej doktrynie, organizacji i taktyce, innymi słowy – z powołania Panzerwaffe, które wykazały się nadzwyczajną skutecznością w początkowych latach drugiej wojny światowej. Niniejsza książka jest pierwszą częścią dwutomowej historii sprzętu i działań bojowych legendarnej Panzerwaffe. W tym tomie szczegółowo opisano rozwój niemieckich sił pancernych od pierwszych dni ich istnienia, czyli czasów bezpośrednio po pierwszej wojnie światowej, przez największe sukcesy militarne Trzeciej Rzeszy w latach 1939–1942, aż po pierwsze półrocze wojny na froncie wschodnim, gdzie niemieckie czołgi napotkały po raz pierwszy równorzędnego przeciwnika. Korzystając z autentycznych wojennych raportów i innych dokumentów z epoki, autor przedstawia ewolucję i dokonania Panzerwaffe, które po raz pierwszy dowiodły swej potęgi w kampanii polskiej w 1939 roku, a rok później podczas kampanii na froncie zachodnim stały się współtwórcą sukcesu koncepcji Blitzkriegu. Nieznane wcześniej zdjęcia z archiwów i zbiorów prywatnych przybliżają dzieje tej potężnej niemieckiej machiny militarnej.
Thomas Anderson jest znawcą niemieckiej broni pancernej z czasów drugiej wojny światowej i autorem poczytnych książek. Od wielu lat bada europejskie i amerykańskie archiwa w poszukiwaniu nieznanych i niepublikowanych dokumentów i zdjęć dotyczących potężnej Panzerwaffe. Jako modelarz z zamiłowania regularnie publikuje artykuły w czasopismach historycznych i modelarskich na całym świecie, m.in. w „Military Modelcraft International” (Wielka Brytania), „Steel Art” (Włochy), „Historia Militar” (Hiszpania), „Batailles et Blindes” (Francja). Po polsku ukazały się jego monografie „Tygrys” (Wydawnictwo RM 2017) i „Pantera” (Wydawnictwo RM 2018).
Czołgi. 100 lat historii
To opowieść o tym, jak czołgi się zmieniały i doskonaliły – od prymitywnych, dziwacznych pojazdów Mark V poprzez groźne „Tygrysy” z lat drugiej wojny światowej aż po świetne współczesne Abramsy M1 – aby stać się tym, czym są dzisiaj: filarem zdolnych do samodzielnych działań wojennych zmechanizowanych sił pancernych.
Autor tej książki, znany na świecie specjalista w dziedzinie broni pancernej, szczegółowo prezentuje ewolucję czołgu od chwili jego powstania przed stu laty po dzień dzisiejszy. Odwołując się do najnowszych badań archiwalnych, opowiada o mało znanych początkach rozwoju czołgów podczas pierwszej wojny światowej. Analizuje, jak zyskiwały coraz większe znaczenie militarne podczas kolejnych konfliktów zbrojnych. Wskazuje, że w latach międzywojennych rozwój sił pancernych postępował powoli poniekąd z powodu sceptycznej oceny ich zdolności bojowej. Dopiero sukcesy niemieckich formacji czołgowych w początkowym okresie drugiej wojny światowej zmusiły aliantów do rewizji konserwatywnych koncepcji dotyczących użycia czołgów. Gwałtowny rozwój tych pojazdów w Europie i Stanach Zjednoczonych, do którego doszło w końcowej fazie drugiej wojny światowej i w latach zimnej wojny, możliwy był dzięki ogromnemu postępowi w dziedzinie techniki wojskowej. Doprowadził on do przeobrażenia czołgów w szybkie, odporne na pociski i potężne machiny wojskowe – takie, jakimi są dzisiaj.
Profesor Richard Ogorkiewicz – w latach 1972–2006 pracował w Radzie Naukowej ds. Obronności brytyjskiego Ministerstwa Obrony. Od 1979 roku wygłaszał też wykłady na temat pojazdów pancernych w Royal Military College of Science (obecnie filii brytyjskiej Akademii Wojskowej), a od 1988 roku pełni tam funkcję profesora nadzwyczajnego. Od 1988 roku jest też konsultantem periodyku IHS Jane’s International Defence Review, a od 1993 również kuratorem Muzeum Broni Pancernej w Bovington.
Więcej o nowościach wydawniczych na : www.rm.com.pl
