Previous slide
Next slide

W Dębicy też żyli bohaterowie ratujący Żydów podczas niemieckiej okupacji

24 marca obchodzony jest ustanowiony 6 marca 2018 r. na wniosek Prezydenta RP Sejm RP Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. W gronie Polaków ratujących Żydów znalazło się także kilkudziesięciu mieszkańców ziemi dębickiej.  

Wybrana na dzień obchodów data –  24 marca, jest symboliczna. Tego dnia w 1944 roku dokonano egzekucji na rodzinie Ulmów z Markowej. Niemiecka żandarmeria zamordowała wówczas Józefa Ulmę, jego ciężarną żonę Wiktorię i sześcioro ich małoletnich dzieci oraz ośmioro ukrywanych przez nich Żydów: Gołdę Grünfeld, Leę Didner z córeczką oraz Saula Goldmana i jego czterech synów.  

W 1995 r. Józefowi i Wiktorii nadano pośmiertnie tytuł Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. W 2010 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. 17 marca 2016 r. otwarte zostało w Markowej pierwsze w Polsce Muzeum Polaków Ratujących Żydów, które przyjęło ich imię. Trwa proces beatyfikacyjny całej rodziny.

Tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata z terenu ziemi dębickiej wyróżnieni zostali: Rodzina Mikołajkowów  z Dębicy, Rodzina Rybów ze Słotowej, Rodzina Świerczków, Samborów  i Walichnowskich z Jodłowej, Rodzina Węglowskich z Zawady, Rodzina Rębisiów z Połomii, Rodzina Jantoniów z Woli Brzosteckiej koło Brzostka,  siostry Służebniczki Dębickie : Zofia Liszka – siostra Serapiona i Marcjanna Łączniak – siostra Ambrozja. Grono Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji niemieckiej na ziemi dębickiej jest z pewnością znacznie liczniejsze.

Nie wszyscy ratujący otrzymali tytuł Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata przyznawany przez Instytut Yad Vashem. Niektórzy spośród ratujących przez lata po zakończeniu wojny nie wspominali nawet swoim najbliższym, że w czasie okupacji ratowali Żydów.  W wielu przypadkach są lub byli świadkowie tamtych wydarzeń. W niejednym przypadku finał ukrywania przez Polaków Żydów był tragiczny – wymordowani zostali zarówno ukrywani Żydzi jak i ukrywający ich Polacy.

Podziel się z innymi

Shares

Więcej informacji...

My i nasi partnerzy uzyskujemy dostęp i przechowujemy informacje na urządzeniu oraz przetwarzamy dane osobowe, takie jak unikalne identyfikatory i standardowe informacje wysyłane przez urządzenie czy dane przeglądania w celu wyboru oraz tworzenia profilu spersonalizowanych treści i reklam, pomiaru wydajności treści i reklam, a także rozwijania i ulepszania produktów. Za zgodą użytkownika my i nasi partnerzy możemy korzystać z precyzyjnych danych geolokalizacyjnych oraz identyfikację poprzez skanowanie urządzeń.

Kliknięcie w przycisk poniżej pozwala na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych przez nas i naszych partnerów, zgodnie z opisem powyżej. Możesz również uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji i zmienić swoje preferencje zanim wyrazisz zgodę lub odmówisz jej wyrażenia. Niektóre rodzaje przetwarzania danych nie wymagają zgody użytkownika, ale masz prawo sprzeciwić się takiemu przetwarzaniu. Preferencje nie będą miały zastosowania do innych witryn posiadających zgodę globalną lub serwisową.