14 lipca, 150 lat temu, w Lipowcu koło Wielopola Skrzyńskiego, urodził się Jerzy Żuławski – pisarz, filozof, poeta, dramaturg i żołnierz Legionów Polskich. W rocznicę jego urodzin władze Dębicy złożyły wiązankę kwiatów na jego grobie na Cmentarzu Wojskowym w Dębicy. Z kolei w sierpniu odbędzie się koncert dedykowany pamięci tej wyjątkowej postaci.
Jerzy Żuławski urodził się w folwarku Lipowiec, obecnie przysiółku wsi Glinik, 14 lipca 1874 roku. Dzieciństwo spędził pod Limanową. Uczęszczał do gimnazjum w Bochni, a następnie do szkoły realnej w Krakowie. Studiował na politechnice w Zurychu i na uniwersytecie w Bernie, gdzie uzyskał doktorat.
Po powrocie do Polski pracował jako nauczyciel w Jaśle i Krakowie, ale od 1902 roku poświęcił się literaturze. Był związany z krakowską bohemą artystyczną i aktywnie działał jako narciarz i taternik. W 1910 roku zamieszkał w Zakopanem, gdzie współzałożył Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe i prowadził dom literacki.
Podczas I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich i pełnił funkcję komisarza Polskiej Organizacji Narodowej. Zmarł 9 sierpnia 1915 roku w szpitalu wojskowym w Dębicy na tyfus brzuszny i został pochowany na dębickim Cmentarzu Wojskowym. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Niepodległości za zasługi dla odzyskania niepodległości.
Żuławski jest najbardziej znany z trylogii science fiction „Na srebrnym globie”. Jego twórczość obejmuje także poezję, powieści, sztuki sceniczne oraz rozprawy filozoficzne. W 2008 roku utworzono Nagrodę Literacką im. Jerzego Żuławskiego, przyznawaną za najlepsze polskie utwory fantastyczne. Dwukrotnie laureatem nagrody był dębiczanin Radek Rak autor powieści: „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” (nagrodzona w 2020 r.) oraz „Agla. Alef” (nagrodzona w 2023 r.).
Pamięć o Jerzym Żuławskim jest nadal żywa. Staraniem Miasta Dębicy w 2019 r. odnowiony został pomnik nagrobny Jerzego Żuławskiego na Cmentarzu Wojskowym, a 15 sierpnia br., w ramach obchodów Święta Wojska Polskiego, odbędzie się koncert Miejskiej Orkiestry Dętej dedykowany pamięci Jerzego Żuławskiego.
źródło: UM Dębica
