Karczma w Zawadzie przy trasie E-40 trasie Dębica – Rzeszów na wprost parku dworskiego i w niedalekiej odległości od zamku w Zawadzie została wzniesiona pod koniec XVIII wieku lub na początku wieku XIX. Licząca dziś ponad 220 lat karczma przechodziła różne okresy w swoim funkcjonowaniu od czasu świetności do totalnej ruiny. Dziś, wpisana w 1969 roku do rejestru zabytków nadal pełni pierwotną funkcję przydrożnej restauracji.
Parterowy drewniano-murowany budynek nakryty czterospadowym dachem pokrytym gontem liczący 240 metrów kwadratowych został wzniesiony na planie prostokąta o bokach o długości 20 x 12 metrów i znajdowało się w nim ogółem 9 pomieszczeń oraz piwnica. Pięć z tych pomieszczeń było wykorzystywanych na cele gościnno-gastronomiczne, natomiast cztery służyły jako pomieszczenia gospodarcze.
Obiekt od początku swojego istnienia do lat 30. XX służył jako przydrożna karczma w której aby się posilić i napoić konie zatrzymywali się kupcy zmierzający do Dębicy bądź w przeciwnym kierunku do Rzeszowa.
W pierwotnej wersji budynek miał niewielki ganek od frontu i wchodziło się do niej przez ten właśnie ganek do sieni i stąd do kolejnych pomieszczeń karczmy. W karczmie znajdowały się dwie duże sale w których najprawdopodobniej przyjmowano zatrzymujących się tutaj gości oraz kilka mniejszych pomieszczeń które służyły m.in. jako pomieszczenia gospodarcze.
W latach 30. XX wieku budynek na jakiś czas został przerobiony na mieszkania i kilka lat być może do czasów wojny funkcjonował w takim charakterze. W tym okresie obiekt mocno został zniszczony i popadł w ruinę co widoczne jest na zdjęciach z lat 50. i 60. XX wieku.
W latach 60. XX w. właścicielem karczmy był Państwowy Fundusz Ziemi a użytkownikiem Państwowe Grunty Rolne Zawada.
Intensywny remont karczmy nastąpił w końcówce lat 60. XX wieku, a w latach 70. XX karczma została częściowo przebudowana w stylu barokowym. W tym czasie dodano arkadowe, drewniane podcienia wsparte na drewnianych kolumnach stworzone m.in. na potrzeby kręconych tu filmów historycznych: „Ojciec królowej” i „Przypadki starościca Wolskiego”. Aktualnie w obiekcie działa restauracja.
© Ⓟ Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone/MMC
