Uroczystości z okazji 80. rocznicy akcji „Burza” i bitwy w rejonie polany Kałużówka zgromadziły kilkaset osób. Uczczono pamięć żołnierzy Armii Krajowej, którzy w czasie II wojny światowej stoczyli tam największą bitwę partyzancką w Polsce południowo-wschodniej.
Obchody na leśnej polanie poprzedziło złożenie kwiatów pod pomnikiem przy drodze Braciejowa – Południk. Następnie na Kałużówce odprawiona została Msza św. w intencji Ojczyzny i poległych w czasie akcji „Burza”.
Po niej, zgromadzonych gości przywitał wójt Gminy Dębica Adam Pieniążek. Maciej Małozięć wiceburmistrz Dębicy oraz prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy przedstawił zebranym rys historyczny dębickiego Obwodu AK w akcji ,,Burza”.
W związku z obchodzoną w tym roku okrągłą 80. Rocznicą bitwy na Kałużówce oraz z okazji 40-lecia wzniesienia pomnika na polanie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy wystąpił z wnioskiem o przyznanie odznaczeń dla podmiotów i instytucji, które od lat dbają o to miejsce oraz wspólnie organizują uroczystości patriotyczne i wydarzenia upamiętniające historię związaną z tym wyjątkowym na mapie powiatu dębickiego miejscem.
Kapituła Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK przyznała Medale „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy AK”. Wyróżnione zostały cztery samorządowy oraz cztery instytucje i organizacje.
- w imieniu Powiatu Dębickiego, Starosta Powiatu Piotr Chęciek
- w imieniu Miasta Dębicy, Burmistrz Mateusz Kutrzeba
- w imieniu Gminy Dębica, Wójt Gminy Adam Pieniążek
- w imieniu Miasta i Gminy Pilzno, Burmistrza Tadeusz Pieczonka
- w imieniu Parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gumniskach, Ksiądz Proboszcz Bogusław Sobusiak
- w imieniu Lasów Państwowych Nadleśnictwa Dębica, Nadleśniczy Wacław Pankiewicz
- w imieniu Publicznej Szkoły Podstawowej im. Adama Lazarowicza w Gumniskach, Dyrektor placówki Grażyna Bil
- w imieniu Związku Strzeleckiego „Strzelec” Józefa Piłsudskiego Jednostki Strzeleckiej 2017 z Dębicy, Dowódca Jednostki Inspektor Artur Lis
Na zakończenie uroczystości odczytano apel pamięci. Po salwie honorowej w wykonaniu kompanii honorowej 33 Batalionu Lekkiej Piechoty im. ppłk. Adama Lazarowicza w Dębicy, poszczególne delegacje złożyły kwiaty u stóp pomnika na Kałużówce.
Na uroczystości przybyli również m.in. przedstawiciele rodziny ppłk. Adama Lazarowicza oraz członkowie Solidarności Walczącej z Wrocławia i Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, a także parlamentarzyści, przedstawiciele władz wojewódzkich, powiatowych i samorządów miast i gmin powiatu dębickiego, służby mundurowe oraz delegacje związków, instytucji i środowisk lokalnych.
Podniosłość uroczystości nadała również oprawa muzyczna w wykonaniu Miejskiej Orkiestry Dętej działający przy Miejski Ośrodku Kultury w Dębicy.
W czasie akcji „Burza”, latem 1944 roku, obwód Armii Krajowej Dębica został podzielony na trzy rejony walki. Pierwsze zgrupowanie utworzono w okolicach Sędziszowa Małopolskiego i Ropczyc, drugie w rejonie Dębicy, a trzecie w rejonie Pilzna. Najcięższe walki stoczyło zgrupowanie dębickie. Ich apogeum wystąpiło w czasie bitwy na Kałużówce, która rozegrała się 23 – 24 sierpnia 1944. Właściwą bitwę poprzedził całodobowy atak artylerii niemieckiej rozpoczęty rankiem 23 sierpnia 1944 r. Wczesnym świtem 24 sierpnia, oddziały niemieckie uderzyły na obóz II zgrupowania na polanie Kałużówka. Pod dowództwem mjr. Adama Lazarowicza „Klamry” żołnierze 5 Pułku Strzelców Konnych AK kilkakrotnie odparli atak wroga. Po całodniowej walce, w godzinach wieczornych, niemieckie oddziały wycofały się z rejonu polany.
Uroczystości zorganizowali: Powiat Dębicki, Miasto Dębica, Gmina Dębica, Miasto i Gmina Pilzno, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy, Nadleśnictwo Dębica oraz Parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Gumniskach.
źródło: UM Dębica