Pozostałości po budynku za dworem w Wiewiórce/Fot. Mieleckie Stowarzyszenie Militarno-Historyczne
We wschodniej części wsi Wiewiórka (powiat dębicki), niedaleko cmentarza stał jeden z najwspanialszych dworów renesansowych. Dwór posiadał co najmniej jedną wieżę, zwodzony most, a otaczała go szeroka na 7m i głęboka na 3m fosa. Niestety do naszych czasów nie przetrwał żaden dokładny opis dworu, zauważyć jednak można wyraźne kwadratowe wzgórze o wymiarach 30m x 30m.
Za dworem zachowały się ruiny jakiegoś budynku dworskiego, a cały teren jest gęsto zarośnięty. Dwór obronny w Wiewiórce pełnił bardzo ważną rolę w tamtych czasach, gdyż podczas wojny o Tarnów schronił się tu kniaź Ostrogski. O dworze możemy znaleźć jedynie szczątkowe wzmianki. Są dwie wersje powstania dworu w pierwsza mówi że wybudował go Jan Tarnowski herbu Leliwa w XVIw, a druga że w miejscu tym stał już dwór jego rodziców a Tarnowski tylko go rozbudował.
1556 r. – we dworze hetmana odbyło się zebranie jego zwolenników, na którym spisano postulaty reform religijnych na przyszły sejm. Obejmowały one m.in.: małżeństwo księży, komunię pod dwoma postaciami, mszę po polsku. Była to odpowiedź na daleko bardziej radykalne postulaty synodu duchownego reformatów z Łowicza. W tym samym roku w fortalicjum wiewióreckim schronił się słynny poeta i zwolennik reformacji Andrzej Frycz Modrzewski, wyrzucony pod naciskiem nuncjusza papieskiego Lippomana z dworu Wolborskiego bp Drohojewskiego.
1561 r. – do Wiewiórki przebył brat nuncjusza papieskiego Bongiovanni w celu nakłonienia hetmana do całkowitego zerwania z reformacją. Niestety był on już chory i wkrótce potem zmarł. Wiewiórkę odwiedziło następnie wielu protestantów próbujących nakłonić rodzinę hetmana do zaniechania katolickiego pochówku co im się nie udało. Fortalicjum jak i resztę majątku odziedziczył po hetmanie jego jedyny syn Jan Krzysztof Tarnowski
1567 r. – po śmierci Jana Krzysztofa dwór przeszedł w ręce jego siostry Zofii, która wyszła za Konstantego Wasyla Ostrogskiego. Tytułowała się hrabią na Tarnowie ale na swą główną rezydencję wybrała Wiewiórkę
1570 r. – Tarnów został najechany przez wojska starszej linii Tarnowskich, którzy nie pogodzili się z przejęciem ich gniazda rodowego przez Ostrogskich. Konstanty Wasyl Ostrogski, który zarządzał zamkiem tarnowskim nie miał wystarczająco licznych oddziałów i podczas szturmu na zamek przebywał wraz ciężarną żoną w bardzo dobrze ufortyfikowanym dworze wiewióreckim.
1650 r. – Wiewiórka była siedzibą wojewody krakowskiego Władysława Dominika Zasławskiego Ostrogskiego, znanego z haniebnej ucieczki spod Piławiec w roku 1648
1961 r. – przeprowadzono niewielkie prace archeologiczne. Odkryto resztki ceramiki i kaflów piecowych, które datowano na XV w. Od strony zachodniej stwierdzono istnienie wału ziemnego, po którym dziś już nie ma śladu. Narożnik południowo zachodni jest rozleglejszy niż pozostałe dlatego tutaj umiejscawia się wieżę. Zdjęcia przedstawiają pozostałości po budynku za dworem, sam dwór stał troszkę dalej lecz dziś po nim nie ma śladu.
źródło zdjęć: Mieleckie Stowarzyszenie Eksploracyjno-Historyczne / zamkomania.pl
Przeczytaj także: Znikające ruiny zamczyska w Wiewiórce – Stara Dębica (staradebica.pl)
Artykuł ukazał się po raz pierwszy na portalu ziemiadebicka.pl 4 maja 2021
