Początki i geneza klubu (1973–1980)

Automobilklub STOMIL w Dębicy został założony w 1973 roku z inicjatywy pracowników Zakładów Przemysłu Gumowego Dębica. Był to pierwszy klub motoryzacyjny powstały w mieście powiatowym w Polsce. Założenie klubu miało ścisły związek z działalnością fabryki opon, która od lat 50. dostarczała ogumienie do polskich samochodów, takich jak Fiat 125p, Syrena czy Polonez.
Zakłady Dębica współpracowały z najlepszymi kierowcami rajdowymi tamtych lat, którzy testowali nowe modele opon w warunkach wyścigowych. Wśród nich byli:

• Sobiesław Zasada – wielokrotny mistrz Europy w rajdach samochodowych,
• Ryszard Nowicki – doświadczony kierowca rajdowy i tester opon,
• Jerzy Dobrzański – jeden z czołowych polskich kierowców wyścigowych.

Klub od początku swojej działalności kładł nacisk na dwa filary: sport motorowy oraz bezpieczeństwo ruchu drogowego.

Rozwój działalności sportowej

W pierwszych latach działalności Automobilklub STOMIL zaczął organizować lokalne wyścigi i rajdy, które stopniowo zyskiwały na popularności. Uczestnicy rywalizowali zarówno na asfalcie, jak i szutrowych trasach w okolicach Dębicy.
Jednym z pierwszych dużych sukcesów klubu było zorganizowanie rundy Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski (RSMP). Dzięki temu dębicki Automobilklub stał się ważnym ośrodkiem sportów motorowych w kraju.

Lata 80. – rozwój i trudności gospodarcze

W latach 80. klub działał mimo trudności wynikających z kryzysu gospodarczego w Polsce. Pomimo ograniczonego finansowania udało się:

• Kontynuować organizację zawodów i szkoleń dla kierowców,
• Rozwinąć współpracę z lokalnymi szkołami w zakresie edukacji drogowej,
• Organizować kursy prawa jazdy dla młodzieży oraz szkolenia dla zawodowych kierowców.

Mimo trudnych warunków gospodarczych klub nadal wychowywał znakomitych zawodników, którzy zdobywali tytuły na arenie krajowej.

Lata 90. – nowe wyzwania w wolnej Polsce

Po transformacji ustrojowej w Polsce klub musiał przystosować się do nowych warunków gospodarczych. Przestało istnieć państwowe finansowanie, co zmusiło Automobilklub do szukania sponsorów i nawiązywania współpracy z samorządem.
W tym okresie superoesy stały się znakiem rozpoznawczym klubu. Były to imprezy dla kierowców-amatorów, które przyciągały setki uczestników i widzów. Klub organizował także pierwsze zawody kartingowe dla młodzieży, które były trampoliną dla przyszłych rajdowców i kierowców wyścigowych.

Największe sukcesy sportowe klubu

W ciągu pięciu dekad działalności Automobilklub STOMIL wychował wielu znakomitych kierowców rajdowych i wyścigowych. Do największych sukcesów należą:

• Andrzej Koper – jeden z najbardziej utytułowanych polskich kierowców rajdowych, startujący w Rajdowych Mistrzostwach Polski,
• Tomasz Poręba – reprezentant klubu w rajdach samochodowych, który odnosił sukcesy zarówno w Polsce, jak i za granicą,
• Piotr Dobrowolski – specjalista od wyścigów górskich, zdobywca wielu tytułów w Mistrzostwach Polski.

Dębiccy kierowcy startowali w prestiżowych zawodach, takich jak:
Rajd Polski – jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych wydarzeń rajdowych w Europie,
Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski (RSMP),
Górskie Samochodowe Mistrzostwa Polski (GSMP),
Puchar Polski w Wyścigach Samochodowych.

Automobilklub STOMIL dzisiaj

Dzisiaj Automobilklub STOMIL Dębica nadal odgrywa kluczową rolę w środowisku motoryzacyjnym i sportowym. Organizuje liczne imprezy, w tym:

• Rajdy i superoesy,
• Szkolenia z zakresu doskonalenia techniki jazdy,
• Zawody kartingowe,
• Turnieje Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (BRD) dla młodzieży,
• Współpracę z policją i strażą pożarną w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach.

50-lecie klubu (2023 rok)

W 2023 roku Automobilklub STOMIL świętował swój złoty jubileusz – 50 lat działalności. Z tej okazji zorganizowano uroczystości w Hotelu Millenium w Żyrakowie.
Podczas wydarzenia zaprezentowano:

• Historię klubu,
• Najważniejsze osiągnięcia zawodników i działaczy,
• Wystawę zdjęć dokumentujących 50 lat działalności.

Wyróżniono także osoby, które miały największy wkład w rozwój klubu, wręczając im pamiątkowe statuetki i odznaczenia. Uroczystość na którą przybyło wielu gości i członków klubu otworzyli i poprowadzili: prezes Bartłomiej Dziurzyński i Ewa Dziurzyńska.

Spotkanie z okazji jubileuszu 50-lecia działalności Automobilklubu Stomil w Dębicy było okazją do podsumowania jego działalności. Wręczono nagrody i odznaczenia przyjaciółom i osobom wspierających działalność Automobilklubu. Członkowie klubu otrzymali pamiątkowe statuetki z okazji 50 – lecia Automobilklubu.

Historia Automobilklubu Stomil Dębica (www.akstomil.pl)

Założenie Automobilklubu związane było z rozwojem Zakładów Przemysłu Gumowego Dębica, które wznowiły produkcję 4 kwietnia 1950r. Pod koniec 1968 roku rozpoczęto intensywne prace nad oponami osobowymi opasanymi, których początkowe partie trafiały do badań w warunkach rajdowych. Wśród nich były opony do Fiata i Syreny, a jeździli na nich m.in. Jerzy Dobrzański, Ryszard Nowicki i Sobiesław Zasada. Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie zastosowała je do swoich samochodów w wersji sportowej i wyposażała w nie swoje załogi podczas Rajdów Monte Carlo. Ekipom towarzyszył serwis oponiarski z Zakładów Gumowych w Dębicy.

Aby nadać tym działaniom ramy organizacyjne, w 1973 roku powstał Automobilklub „Stomil” – pierwszy w Polsce klub założony w mieście powiatowym. Jest on jedną z najstarszych organizacji pozarządowych na terenie Dębicy, która jeszcze w latach 70-tych wpisała się mocno w historię miasta. Organizacja powstała z inicjatywy miłośników motoryzacji i sportów motorowych pracujących w fabryce opon, jej członkami zostali konstruktorzy, technolodzy oraz kierownicy działów fabryki. Utworzenie dębickiego Automobilklubu przyniosło korzyści obu stronom. Opony konstrukcji pracowników ówczesnego Stomilu testowane były w skrajnych warunkach, m.in na Rajdach Monte Carlo, Złote Piaski czy Safari, a sam klub z roku na rok stawał się coraz aktywniejszy organizując szereg imprez sportowych: wyścigi górskie, okręgowy Rajd Ziemi Dębickiej oraz Rajd Stomilu – również w obsadzie międzynarodowej. Automobilklub STOMIL w 1978r. zdobył tytuł drużynowego Mistrza Polski, a nasz zawodnik Bogdan Wozowicz zdobył tytuł wicemistrza Pucharu Pokoju i Przyjaźni, będącego mistrzostwami Krajów Demokracji Ludowej, wyprzedzając wielu zawodników ze Związku Radzieckiego.

Załamanie gospodarcze na przełomie lat 70-tych i 80-tych spowodowało zmniejszenie dofinansowania działalności klubu. W trudnych czasach zarząd musiał nawet podjąć decyzję o sprzedaniu kilku motocykli i sprzętu turystycznego, aby klub mógł przetrwać. W pierwszej połowie lat 80-tych udało się dostosować do nowych warunków. Rozpoczęto prowadzenie kursów prawa jazdy, zakupiono samochody oraz wyremontowano pomieszczenia wykładowe. Członkowie Automobilklubu podejmowali liczne inicjatywy w dziedzinie bezpieczeństwa ruchu drogowego, przede wszystkim wśród dzieci i młodzieży, współpracując przy tym z policją, Urzędem Miasta i wieloma innymi instytucjami.

Długą tradycję ma współpraca ze Stowarzyszeniem Auto Klub Dziennikarzy Polskich przy organizacji Międzynarodowych Sympozjów Sportowo-Turystycznych Dziennikarzy, zwanych Rajdami Dziennikarzy. Imprezy te przyciągały zawodników z całej Polski w tym uczestników Classicauto Cup, dzięki którym kibice mogli podziwiać piękne i rzadkie samochody, klasyki, youngtimery i współczesne rajdówki. Członkowie klubu przygotowywali trasę rajdu, notatki nawigacyjne, pełnili funkcję komisarzy sportowych oraz tworzyli biuro obliczeń wyników. Ostatnia impreza z tego cyklu odbyła się w 2011 roku.

Od 1998r. Automobilklub organizuje superoesy na terenie miasta Dębica, a od 2006r. imprezy popularne na drogowych odcinkach dla kierowców nie posiadających licencji sportu samochodowego. Ta nowa forma szkolenia umiejętności jazdy samochodem została bardzo wysoko oceniona przez startujących. Od 2009r. nasz klub organizuje po cztery takie imprezy rocznie. Cieszą się one dużą popularnością i przynoszą wiele efektów, co podkreśla Policja.

Od samego początku istnienia Automobilklubu prowadzone są działania w zakresie BRD wśród dzieci i młodzieży. Pierwsze pogadanki, wśród uczniów ze szkół podstawowych z Latoszyna i Podgrodzia, popełnialiśmy już w 1975r. Nieco później działalność w zakresie BRD przenosi się w kierunku cyklotrialu. Pod szyldem Automobilklubu STOMIL, w 2000r. Bartosz Serafin i Michał Szczerbiński zdobywają tytuły wicemistrzów Polski. Od 1998r. prowadziliśmy ligę rowerową, gdzie oprócz konieczności posiadania wiedzy nt. przepisów ruchu drogowego, należało doskonale jeździć na rowerze. Od kilku lat organizujemy Powiatowe Turnieje BRD, w których biorą udział uczniowie ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z powiatu dębickiego. Duże zainteresowanie szkół utwierdza nas w przekonaniu, iż obrany kierunek jest dobry. Pomaga nam w tym Policja i WORDy. Członkowie naszego Klubu, którzy są uczniami Zespołu Szkół w Czarnej osiągają sukcesy na skalę kraju. Podopieczni Jerzego Ostręgi zdobyli wiele medali podczas finałów ogólnopolskich Turniejów BRD.

Warto wspomnieć o osiągnięciach w trialu motocyklowym, gdzie nasi zawodnicy zdobyli I miejsce (Konrad Susz) i II miejsce (Wojciech Bolek) w Pucharze Polski w 2013r. Wiele satysfakcji przynosi nam też organizowanie wystaw pojazdów zabytkowych, a także coroczne organizowanie Motoorkiestry, połączone ze zbiórką pieniędzy na WOŚP.

Najważniejsze zadania jakie postawiły sobie obecne władze klubu, to popularyzacja sportów motorowych poprzez organizację zawodów samochodowych dla kierowców bez licencji oraz turniejów BRD. Oba te działania powinny zaowocować poprawą bezpieczeństwa i kultury na drogach regionu.