Previous slide
Next slide

Rynek 6 w Pilźnie – świadek historii miasta od średniowiecza po współczesność

Budynek przy Rynku 6 w Pilźnie, obecnie siedziba Urzędu Miasta, ma bogatą historię sięgającą czasów lokacji miasta w 1354 roku. Pierwotnie na tej parceli znajdowały się dwie oddzielne działki, które po pożarze w 1877 roku zostały połączone, tworząc obszerny, piętrowy gmach o neorenesansowej fasadzie. Analiza materiałów kartograficznych oraz zachowane przekazy historyczne wskazują, że przed połączeniem działki te były zabudowane parterowymi budynkami z podcieniami i murowanymi piwnicami.

Mapa katastralna Pilzna z 1849 roku ukazuje, że obecna działka budowlana nr 1549 składała się z dwóch wąskich, prostokątnych parceli nr 139 i 140, obie z murowaną zabudową i wewnętrznymi dziedzińcami. Po rozebraniu starego ratusza w 1774 roku, który stał na dzisiejszym Rynku magistrat przeniósł się do jednej z tych kamienic. W miejscu starego Ratusza na Rynku stoi dziś figura Matki Boskiej. W 1868 roku, w odpowiedzi na wprowadzenie obowiązku szkolnego, dwie sale w budynku gminnym przeznaczono na potrzeby szkoły.

W czerwcu 1877 roku pożar zniszczył północną pierzeję rynku. Po tym wydarzeniu magistrat zakupił sąsiednią posesję, co pozwoliło na wzniesienie nowego, większego budynku urzędu gminnego. Wykorzystano istniejące piwnice o kolebkowych sklepieniach oraz parterowe pomieszczenia sklepione kolebkowo. Do wschodniej kamienicy dobudowano ostatni trakt sklepiony odcinkowo, a całość nadbudowano o piętro, przykrywając wspólnym dwuspadowym dachem. Fasada budynku otrzymała neorenesansowy wystrój, który zachował się do dziś. Budynek łącznie liczy ponad 600 metrów kwadratowych.

Na początku XX wieku w budynku gminnym wynajmowano pomieszczenia różnym użytkownikom. Prawdopodobnie mieściły się tam Kasa Stefczyka, restauracja oraz piekarnia prowadzona przez Jana Sokołowskiego. Po II wojnie światowej na parterze znajdowały się sklepy Gminnej Spółdzielni. W latach 80. XX wieku od strony rynku, w pomieszczeniach parteru mieściły się sklepy. Dzisiaj w budynku działa Urząd Miasta Pilzna.

Po wojnie budynek był remontowany na bieżąco. Kilkakrotnie odnowiono elewacje i pokrycie dachu. W latach 60. XX wieku przeprowadzono gruntowny remont i modernizację budynku. W drugiej połowie XX wieku budynek przy Rynku 6 w Pilźnie przeszedł istotne modernizacje, dostosowujące go do współczesnych potrzeb. W ramach prac remontowych usunięto tradycyjne piece kaflowe, zastępując je nowoczesnym systemem centralnego ogrzewania. Dokonano także podziału większych pomieszczeń, tworząc bardziej funkcjonalne wnętrza poprzez zastosowanie przepierzeń.

Zmieniono stolarkę okienną i drzwiową, a także przeprowadzono modyfikacje klatek schodowych. Niektóre otwory drzwiowe zostały pomniejszone lub całkowicie zamurowane, aby lepiej dopasować przestrzeń do nowych funkcji. Rozbudowie uległo również zachodnie skrzydło budynku – przedłużono je w głąb działki i nadbudowano o dodatkowe piętro z poddaszem użytkowym.

Kolejne prace modernizacyjne miały miejsce na przełomie XX i XXI wieku. W 2000 roku przeprowadzono remont dachu, wymieniając jego pokrycie na nową blachę ocynkowaną oraz zastępując zniszczone elementy więźby dachowej. Kilka lat później, w 2004 roku, budynek przeszedł dalsze prace konserwatorskie, podczas których od strony rynku wymieniono główne drzwi wejściowe, starannie odwzorowując ich historyczny wygląd. Przy fasadzie odnowiono część stolarki okiennej, dostosowując jej wygląd do wcześniejszych wzorów, aby zachować autentyczny charakter budowli.

Na podstawie analizy planu parteru można przypuszczać, że pierwotnie zachodnia część kamienicy miała układ trzyosiowy, z szeroką osią zachodnią i wąskim przejściem pośrodku. Z kolei wschodnia część była starsza i miała układ dwuosiowy, z sienią umiejscowioną na skrajnej osi. Wschodnie skrzydło budynku pełniło różne funkcje, a do 1905 roku znajdowały się tam pomieszczenia wykorzystywane przez szkołę.

Fotografie z początku XX wieku ukazują fasadę budynku, której wygląd w dużej mierze przetrwał do dziś. W ciągu dekad budynek miał wielu użytkowników – mieściła się tu m.in. szkoła trzyklasowa, Kasa Stefczyka, restauracja, a także piekarnia prowadzona przez Jana Sokołowskiego. Po II wojnie światowej parter został przeznaczony na sklepy Gminnej Spółdzielni, natomiast wyższe kondygnacje zajmowały biura Urzędu Miasta i Gminy Pilzno, który funkcjonuje tam do dziś.

Lata 60. XX wieku przyniosły istotne modernizacje. Rozbudowano zachodnie skrzydło w głąb działki i nadbudowano o dodatkową kondygnację, a we wschodnim skrzydle utworzono pomieszczenia magazynowe. Pomimo licznych przebudów i adaptacji, budynek zachował swoją pierwotną bryłę, a jego fasada, piwnice oraz struktura parteru pozostają świadectwem dawnej architektury.

Budynek przy Rynku 6 w Pilźnie jest cennym przykładem nawarstwień architektonicznych z przełomu XVIII i XIX wieku oraz lat 70. XIX wieku, a także modernizacji przeprowadzonych w XX wieku. Bryła budynku, piwnice, parter i fasada zachowują strukturę i cechy z czasów ich powstania, świadcząc o bogatej historii tego miejsca.

Podziel się z innymi

Shares

Czy weźmiesz udział w wyborach prezydenckich
Previous slide
Next slide

Więcej informacji...

My i nasi partnerzy uzyskujemy dostęp i przechowujemy informacje na urządzeniu oraz przetwarzamy dane osobowe, takie jak unikalne identyfikatory i standardowe informacje wysyłane przez urządzenie czy dane przeglądania w celu wyboru oraz tworzenia profilu spersonalizowanych treści i reklam, pomiaru wydajności treści i reklam, a także rozwijania i ulepszania produktów. Za zgodą użytkownika my i nasi partnerzy możemy korzystać z precyzyjnych danych geolokalizacyjnych oraz identyfikację poprzez skanowanie urządzeń.

Kliknięcie w przycisk poniżej pozwala na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych przez nas i naszych partnerów, zgodnie z opisem powyżej. Możesz również uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji i zmienić swoje preferencje zanim wyrazisz zgodę lub odmówisz jej wyrażenia. Niektóre rodzaje przetwarzania danych nie wymagają zgody użytkownika, ale masz prawo sprzeciwić się takiemu przetwarzaniu. Preferencje nie będą miały zastosowania do innych witryn posiadających zgodę globalną lub serwisową.