Bitwa pod Gorlicami, stoczona 2 maja 1915 roku, była jednym z kluczowych starć I wojny światowej na froncie wschodnim. W wyniku zmasowanego ataku wojsk niemiecko-austro-węgierskich Rosjanie ponieśli dotkliwą klęskę, co doprowadziło do przełamania frontu i zmiany układu sił w tej części Europy. Walki toczyły się nie tylko w rejonie Gorlic, ale także na terenie dzisiejszego powiatu dębickiego, gdzie wojska rosyjskie stawiały opór w trakcie odwrotu.
Przełomowa bitwa I wojny światowej
Po kilku miesiącach stagnacji na froncie wschodnim państwa centralne – Niemcy i Austro-Węgry – postanowiły przeprowadzić ofensywę, której celem było przełamanie rosyjskich linii obronnych w rejonie Gorlic. 2 maja 1915 roku rozpoczął się zmasowany ostrzał artyleryjski, który trwał kilka godzin i niemal zniszczył rosyjskie umocnienia. Następnie do natarcia ruszyły siły niemiecko-austro-węgierskie pod dowództwem generała Augusta von Mackensena.
Rosyjskie pozycje zostały przełamane, a wojska carskie zmuszone do odwrotu. Walki przeniosły się dalej na wschód, obejmując m.in. tereny obecnego powiatu dębickiego. Bitwa miała ogromne znaczenie strategiczne – otworzyła drogę do dalszej ofensywy państw centralnych i zmusiła Rosjan do wycofania się z Galicji.
Obchody 110. rocznicy
W 2025 roku przypada 110. rocznica tych wydarzeń. W ramach uroczystości upamiętniających powołano Komitet Organizacyjny, w którego skład weszły samorządy z Gorlic, Łużnej, Sękowej oraz instytucje kulturalne i społeczne, takie jak Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów oraz PTTK w Gorlicach.
Kulminacyjne obchody odbędą się 2 maja 2025 roku, a jednym z głównych punktów programu będzie koncert Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego w Gorlicach. Szczególnym wydarzeniem będzie także wielka rekonstrukcja historyczna na polach Sękowej, która pozwoli uczestnikom przenieść się w realia bitwy sprzed 110 lat.
Oprócz tego zaplanowano wystawy, półmaraton oraz uroczystości patriotyczne na cmentarzach wojennych. Wydarzenia te mają przypomnieć zarówno o samej bitwie, jak i o losach mieszkańców regionu dotkniętego działaniami wojennymi. Obchody 110. rocznicy Bitwy pod Gorlicami będą nie tylko okazją do refleksji nad historią, ale także szansą na popularyzację wiedzy o tym ważnym, choć często zapomnianym epizodzie I wojny światowej.
