Pomnik Chrystusa Króla w Małej, niewielkiej wsi na Podkarpaciu, to imponująca figura o wysokości 17 metrów, wykonana z żelbetonu. Jest jednym z najstarszych tego typu monumentów w Polsce i stanowi ważny element krajobrazu oraz lokalnej historii. Pomnik powstał w latach 30. XX wieku i do dziś przyciąga pielgrzymów oraz turystów zainteresowanych nie tylko religijnymi aspektami, ale także unikalną historią jego powstania.
Inspiracja pomnikiem Chrystusa w Rio de Janeiro
Jednym z kluczowych aspektów historii pomnika w Małej jest jego podobieństwo do słynnego posągu Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro. Brazylijski pomnik, wzniesiony w 1931 roku, szybko stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli chrześcijaństwa na świecie. Jego monumentalna postawa z rozpostartymi ramionami miała symbolizować boskie miłosierdzie i ochronę. Podobne znaczenie przypisywano pomnikowi w Małej, który, choć znacznie mniejszy od swojego brazylijskiego pierwowzoru (Chrystus z Rio mierzy 30 metrów bez cokołu), również miał symbolizować boską opiekę nad lokalną społecznością.
Powstanie pomnika
Pomnik Chrystusa Króla w Małej powstał w 1937 roku z inicjatywy profesora Wojciecha Durka, artysty rzeźbiarza i rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Pochodzący z Małej profesor chciał pozostawić po sobie trwały ślad w rodzinnej miejscowości. W jego decyzji miał również swój udział miejscowy proboszcz, który wspierał ideę wzniesienia monumentu. Budowa pomnika była wspierana przez mieszkańców Małej oraz okolicznych wsi, którzy widzieli w nim symbol ochrony i łaski Bożej.Istnieje również legenda dotycząca genezy pomnika. Według niej, miał on powstać jako wyraz wdzięczności mieszkańców za ocalenie wsi przed niszczycielskim gradobiciem, które spustoszyło okoliczne miejscowości. Bez względu na rzeczywiste powody budowy, pomnik szybko stał się ważnym punktem odniesienia dla mieszkańców i pielgrzymów.
Podczas II wojny światowej pomnik przetrwał bez większych uszkodzeń, ale w 1945 roku został ostrzelany przez żołnierzy Armii Czerwonej. W wyniku ostrzału zniszczeniu uległa głowa, szyja i dłoń figury. Po wojnie, sam prof. Durek podjął się naprawienia szkód, przywracając pomnik do pierwotnego stanu.
W kolejnych latach pomnik był kilkukrotnie odnawiany. Największe prace remontowe przeprowadzono w latach 1989-1991, a następnie w 2002 roku, kiedy to Stowarzyszenie Przyjaciół Małej doprowadziło do gruntownej renowacji monumentu i jego otoczenia. W 2016 roku pomnik ponownie został uszkodzony, tym razem przez burzę, jednak szybko go odnowiono.
Dziś pomnik Chrystusa Króla w Małej jest nie tylko symbolem religijnym, ale także ważnym punktem turystycznym. W 2007 roku zwyciężył w plebiscycie na „Siedem cudów Podkarpacia”. Położony na wzgórzu, skąd roztacza się malowniczy widok na okoliczne lasy i pola, przyciąga zarówno pielgrzymów, jak i osoby szukające chwil zadumy i odpoczynku. Mimo upływu lat, pomnik Chrystusa Króla w Małej pozostaje ważnym elementem lokalnej tożsamości i kultury, przypominając o wierze, tradycji i historii tej niewielkiej podkarpackiej miejscowości.
