Dzisiaj to jedna wielka ruina. Zapadnięty dach, zdewastowane pierwsze piętro i niski parter, niegdyś zapewne bardzo piękny w którym teraz leżą sterty śmieci, połamanych desek i kamieni. Jedyne co nadaje temu budynkowi piękny i niepowtarzalny urok to wszechobecna winorośl, która otula z wszystkich stron zdewastowany dwór.
XVI wieczny dwór obronny zwany w źródłach lamusem lub wieżą mieszkalną to jeden z nielicznych zachowanych tak starych zabytków na terenie Dębicy. Kiedyś był to jeszcze Latoszyn, dziś to już teren Dębicy, os. Kępa. Niewielki, murowany dwór (lamus) został wzniesiony na wysokim brzegu Wisłoki w II połowie XVI wieku i był otoczony wałem ziemnym z częstokołem, którego fragmenty jeszcze do niedawna można było zobaczyć.
Ascetyczny, zbudowany na planie prostokąta, ceglany piętrowy budynek dworu, na kamiennych fundamentach pomalowany na żółty i brązowy kolor został z czasem przekształcony w lamus, czyli schowek, pomieszczenie gospodarce, a właściciele przeprowadzili się do wybudowanego w sąsiedztwie dużego dworu, znacznie bardziej komfortowego (pisaliśmy o nim tutaj). Lamus przetrwał II wojnę światową, w przeciwieństwie do dużego dworu, który został w przeważającej części zniszczony. W latach 80 XX wieku teren podworski został przejęty przez Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego (Peberol). W lamusie urządzono niewielki składzik towarów o nazwie „Pod lamusem”. Został on jednak opuszczony i dziś dawny dwór obronny niszczeje, zdany na łaskę przyrody.
W przeszłości lamus był otynkowany, ale aktualnie zdecydowana część tynku odpadła i odsłoniła cegły. Budynek kiedyś przed zawaleniem posiadał dwuspadowy dach pokryty dachówką. Na piętro prowadziły drewniane schody które najprawdopodobniej w latach 80 XX wieku zostały zastąpione schodami betonowymi. Wejście na piętro lamusa prowadzi tylko od zewnątrz. Wchodziło się na nie przez nieistniejący już dziś drewniany ganek. Na parterze znajduje się jedno pomieszczenie z kolebkowym sklepieniem niegdyś pomalowane na żółto. Dwór posiada także piwnice do której schodzi się betonowymi schodami. Wokół dworu jak i na nim samym rośnie bujna roślinność m.in. bluszcze i winobluszcze. W otoczeniu dworu znajduje się park dworski z akacjową aleją dojazdową, obecnie bardzo zaniedbany.
O nowym latoszyńskim dworze, który został wzniesiony obok lamusa można przeczytać TUTAJ
(mmc)
Niniejszy materiał chroniony jest przepisami prawa autorskiego. Kopiowanie, rozpowszechnianie bez zgody redakcji jest zabronione.
