„Góra Śmierci” – w okresie II wojny światowej wzgórze które, znalazło się w zasięgu terytorialnym niemieckiego poligonu Waffen SS w Pustkowie, funkcjonującego w latach 1940–1944. To właśnie w tym miejscu, na szczycie „Królowej Góry” (późniejsza nazwa „Góra Śmierci”) w listopadzie 1941 r. wybudowano palenisko kremacyjne służące do palenia zwłok zamordowanych więźniów niemieckich obozów pracy przymusowej, które działały w ramach poligonu. Wybudowano również piwnicę do składowania ciał przeznaczonych do spalenia. Z zewnątrz zwłoki wrzucano do niej przez dwa otwory, zaś z jednego boku urządzono wejście zamykane na żelazne drzwi. Służyło ono do wyjmowania nagromadzonych zwłok. Pozostałe z ciał prochy zakopywano w ziemi, obok paleniska. Krematorium czynne było do ostatnich dni obozu, a działalnością kremacyjną kierował SS Rottenfϋhrer Hans Hamann. Góra Śmierci stała się miejscem pamięci narodowej, ponieważ znajdują się tam prochy tysięcy więźniów różnych narodowości. Szacuje się, że zginęło tutaj 7,5 tys. Żydów, 5 tys. jeńców radzieckich oraz 2,5 tys. Polaków.
W roku 2007 przewrócone podczas wichury drzewa, ukazały pozostałości po działalności krematorium w postaci resztek kości spopielonych ludzi, odsłaniając straszną przeszłość tego miejsca.
Pomnik „Pamięci Pomordowanych przez hitlerowców w obozie zagłady Pustków w latach 1940-1944” wybudowano według projektu Kazimierza Mierczyńskiego i odsłonięto na Górze Śmierci we wrześniu 1964 r.
23 kwietnia 2010 r. na Górze Śmierci otwarto i poświęcono „Drogę Cierpienia” oraz obelisk dla uczczenia pamięci 2500 Polaków – ofiar niemieckiego obozu pracy przymusowej Pustkowa w latach 1942-1944.
źródło: www.ecpip.pl
Zdjęcia z Archiwum „Mechanika” dzięki uprzejmości Pani dyrektor Bożeny Zielińskiej i Pana Pawła Miłosza z Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 w Dębicy. Koloryzacja fotografii ziemiadebicka.pl /09.04.2021/
Przeczytaj także:
https://ziemiadebicka.pl/leon-mazur-bylem-wiezniem-obozu-w-pustkowie/