Previous
Next
Previous
Next
Previous
Next

O historii „Sokoła” w Dębicy raz jeszcze…


Budynek „Sokoła” po kolejnej rozbudowie ok. 1955 r. Zdj. z dok. WUKZ.

Za kilkanaście dni pożegnamy 2020 rok, który przyniósł nam sporo nieoczekiwanych zdarzeń. O Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” było stosunkowo głośno, jak na stan wiedzy i dotychczasowych badań na jego temat, nie tylko ze względu na to, iż przypadały dwie rocznice- doniosła i smutna.

Ta pierwsza związana jest z okolicznością zawiązania się grupy inicjatywnej w 1894 r. w Dębicy, która doprowadziła do powstania wspomnianego towarzystwa. Przypomnijmy, był to czas kiedy Polska wymazana została z map politycznych Europy i świata. Można zakładać, bez ryzyka popełnienia błędu, że od 1895 roku „sokole idee” oraz „sokola gimnastyka” zaczęły trafiać do świadomości obywateli miasta. W ten sposób w Dębicy otwarty został nowy rozdział walki z zaborcą o zrzucenie kajdan niewoli. Można także wyprowadzić wniosek, że historia sportu w naszym mieście rozpoczyna się również mniej więcej w tych latach. Jednocześnie jest to smutna rocznica, dlatego że Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Dębicy zostało zlikwidowane, a jego majątek (budynek i ogród) likwidator przekazał przewodniczącemu Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Dębicy w październiku 1950 roku.

Skąd o tym wiadomo?

Odpowiadając wprost – z ustaleń. Własnych ma się rozumieć, bo to, co ustalili inni czasami mijało się z prawdą. Pamięć zawodzi i niestety zwodzi. Dokumenty nawet po latach „mówią” tyle, ile napisała sporządzająca je osoba. Można twierdzić w oparciu o archiwalne źródła, że wiedza na temat historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” z Dębicy jest zdecydowanie wiarygodniejsza. A w zasadzie będzie, przy założeniu, że artykuł na ten temat ukaże się drukiem. Na chwilę obecną decyzja należy do wydawcy, tj. Muzeum Regionalnego w Dębicy. Wątek nawiązujący do zakończenia działalności „gniazd sokolich” w Dębicy, Pilźnie i Ropczycach, wymaga dodatkowych ustaleń i sprawdzeń w archiwach. Obecnie wiadomo, że Postanowieniem Sądu Grodzkiego w Dębicy z dnia 16 sierpnia 1950 r. wpisano prawo własności budynku i zadrzewionego ogrodu (gruntów) na rzecz gminy miasta Dębicy. Budynek był w stanie wyremontowanym, przystosowany do celów kulturalno-oświatowych.



Źródło: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, Czytelnia Główna.

Likwidacja „Towarzystwa Sokół została z dniem 17/10/1950 zakończona” – pisał likwidator mgr Tadeusz Penderecki – do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. Stało się to 70 lat temu.

Na marginesie

Warto krótko odnieść się do dwóch kwestii, które stały się inspiracją do podzielenia się informacjami na ten temat. Obydwie mają związek z „konsultacjami społecznymi”. Cudzysłów tutaj został użyty celowo. Chodzi o rozmowy zakończone uchwałą o nadaniu historycznemu budynkowi „Sokoła” nazwy Dom Kultury i Kino „Śnieżka”. To już historia. Popatrzmy refleksyjnie w przyszłość. Skąd pomysł na konsultacje (oraz ich potrzebę zorganizowania) co do nazwy parku, jeżeli … UWAGA !!! … osiem osób było zainteresowanych?

Nie jest to jedyny powód napisania kilku zdań nawiązujących raz jeszcze do historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Dębicy. Wierzymy głęboko, że jeżeli informacja na ten temat zostanie opublikowana, znajdą się ludzie posiadający rzetelne informacje w obrębie interesującej nas- dębiczan-problematyki. My także jesteśmy otwarci na konsultacje. W naszej sytuacji pomocne było ogłoszenie, którego skan zamieszczamy. Tak mało, a tyle korzyści. Każda informacja ma zatem znaczenie.

Jan Swół, Katarzyna Zalewska

Podziel się z innymi

Shares
Previous
Next

Więcej informacji...

My i nasi partnerzy uzyskujemy dostęp i przechowujemy informacje na urządzeniu oraz przetwarzamy dane osobowe, takie jak unikalne identyfikatory i standardowe informacje wysyłane przez urządzenie czy dane przeglądania w celu wyboru oraz tworzenia profilu spersonalizowanych treści i reklam, pomiaru wydajności treści i reklam, a także rozwijania i ulepszania produktów. Za zgodą użytkownika my i nasi partnerzy możemy korzystać z precyzyjnych danych geolokalizacyjnych oraz identyfikację poprzez skanowanie urządzeń.

Kliknięcie w przycisk poniżej pozwala na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych przez nas i naszych partnerów, zgodnie z opisem powyżej. Możesz również uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji i zmienić swoje preferencje zanim wyrazisz zgodę lub odmówisz jej wyrażenia. Niektóre rodzaje przetwarzania danych nie wymagają zgody użytkownika, ale masz prawo sprzeciwić się takiemu przetwarzaniu. Preferencje nie będą miały zastosowania do innych witryn posiadających zgodę globalną lub serwisową.