źródło: Fotopolska.pl
Dużo zieleni i „Karolek” w centralnym punkcie – na te dwa elementy szczególnie zwracają uwagę prawie wszyscy oglądający archiwalne, pochodzące z 60 i 70 lat zdjęcia dębickiego Rynku. I jeszcze ławeczki w cieniu licznych drzew na których przysiadali starsi panowie co widać na jednym z poniższych zdjęć.
Kamienny pomnik żołnierza Armii Czerwonej, trzymającego w ręku pepeszę przez większość dębiczan nazywany „Karolkiem” pojawił się w Dębicy w 1953 roku. Odkąd stanął na Rynku młodzież umawiała się pod „Karolkiem”. I tak było przez blisko 40 lat kiedy to na początku lat ’90 XX wieku „Karolek” został usunięty z Rynku i przeniesiony na dębicki cmentarz żołnierzy radzieckich.
Historii „Karolka”, oficjalnie nazywanego Pomnikiem Wdzięczności i pojawienia się go na dębickim Rynku w latach 50 – tych można upatrywać w powojennej historii tego miejsca. W sierpniu 1944 roku, w pierwszym dniu po wkroczeniu do Dębicy Armii Czerwonej na dębickim Rynku w jego południowej części (w sąsiedztwie dzisiejszych fontann) pochowano kilkudziesięciu poległych rosyjskich żołnierzy.
Miejsce to stało się de facto cmentarzem, który istniał tam jeszcze przez pięć lat – do 1950 r. W tym roku przeprowadzono ekshumację i szczątki przewieziono na nowo powstały cmentarz Armii Czerwonej przy ul. Cmentarnej w Dębicy.
19 lat temu, w kwietniu 2001 roku na dębickim rynku rozpoczęto prace budowlane związane z rewitalizacją i gruntowną przebudową Rynku. W wyniku przeprowadzonych prac ujawniono, że jednak nie wszystkie szczątki radzieckich żołnierzy pochowane po wyzwoleniu na dębickim Rynku zostały przeniesione na cmentarz przy ul. Cmentarnej.
Odkopane ludzkie szczątki zostały przejęte przez dębicką prokuraturę, która przekazała je do zbadania w Krakowie.
Zdjęcia : fotopolska.eu, zbiory NAC, archiwum prywatne Ewy Król
