W tym roku przypada 79. rocznica pacyfikacji Gumnisk. 12 sierpnia 1944 r. żołnierze dywersji Obwodu AK Dębica pod dowództwem kpt. Józefa Lutaka „Dyzmy” odbili pacyfikowaną przez oddziały niemieckie (SS, żandarmeria i policja) – ludność Gumnisk.
Była to najbardziej brawurowa i spektakularna akcja zrealizowana przez żołnierzy AK, podczas akcji „Burzy” na ziemi dębickiej. Akcja ocaliła przed zagładą ludność całej wsi.
W walce z Niemcami poległ kpt. Stanisław Mroczka ps. „Miecz”, którego upamiętnia krzyż znajdujący się przy drodze Dębica – Braciejowa. Miejsce znajduje się na Szlaku Partyzanckiego II Zgrupowania AK Obwodu Dębica.
Już za dwa tygodnie – 27 sierpnia 2023 r. o godz. 18:00 w Dębicy odbędzie się inscenizacja wydarzeń z 1944 roku. Rekonstruktorzy przedstawią także dwie inne pacyfikacje przeprowadzone przez Niemców w 1943 roku.
źródło: AK Dębica
