Pielgrzymka do Częstochowy 1991 fot. S. Krasoń
Najstarszą Pieszą Pielgrzymką na Jasną Górę w Polsce jest Pielgrzymka Warszawska. Po raz pierwszy wyruszyła ona w 1711 roku i z małymi przerwami zwyczaj pielgrzymowania z Warszawy do Częstochowy trwa do dziś. Z diecezji tarnowskiej pierwsza Piesza Pielgrzymka wyruszyła 17 sierpnia 1983 roku. Jej hasło brzmiało: „Niesiemy pomoc Ojcu Świętemu i Ojczyźnie”. Gorącym zwolennikiem powstania ruchu pielgrzymkowego na Jasną Górę z diecezji tarnowskiej był biskup Jerzy Ablewicz. Niewielkie grupy pielgrzymów z Tarnowa uczestniczyły w Pielgrzymce Rzeszowskiej już w latach wcześniejszych, ale marzeniem ks. biskupa Ablewicza była piesza pielgrzymka do Matki Boskiej Częstochowskiej ruszająca z Tarnowa.
Pierwsza Piesza Pielgrzymka Tarnowska do Częstochowy wyruszyła z placu katedralnego w Tarnowie. Przed wymarszem odbyła się uroczysta msza święta. Księża z Katedry pomagali oni również przy organizowaniu wymarszu całej pielgrzymki. Podczas mszy kazanie do pielgrzymów wygłosił arcybiskup Ablewicz, błogosławiąc zebranych ludzi. Po zakończeniu mszy św. pielgrzymka ruszyła w drogę. Była to niesamowita chwila. Tarnowskimi ulicami maszerowały tysiące ludzi manifestując swoją wiarę. Rozlegał się śpiew. Tłumy tarnowian stojąc wzdłuż ulic pozdrawiało pielgrzymów. Wszystko to miało miejsce zaledwie nieco ponad dwa lata po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce i zdławieniu Solidarności, gdy komunistyczna władza wydawało się być niepokonana. Co warte podkreślenia oficjalnie stan wojenny został zniesiony 22 lipca 1983 roku, czyli zaledwie trzy tygodnie przed wyruszeniem pielgrzymów na szlak.
Droga do Częstochowy zajęła pielgrzymom dziewięć dni, gdyż na tyle wyznaczona była trasa. Maszerowali przez pola, lasy, łąki oraz położone na uboczu wsie. Komuniści, wydając zgodę na przemarsz pielgrzymów starali się wyznaczać im trasy z dala od zabudowań i utwardzonych ulic, przez tereny leśne i pola, aby zniechęcić wiernych do pielgrzymowania i utrudnić im życie. Na niewiele jednak się to zdawało, gdyż do Częstochowy i tak maszerowały całe tłumy. A bardzo trudne piaszczyste odcinki, pokonywane w upale, kurzu i znoju wykorzystywano na odprawianie np. Drogi Krzyżowej. Trasa pierwszej pielgrzymki była bardziej odludna i dzika niż ta z pielgrzymek organizowanych w przyszłych latach. Po drodze uczestnicy spotykali się z wielką życzliwością mieszkających tam ludzi, którzy często dawali im jedzenie oraz pozwalali u siebie spać. Otwierali przed nimi swoje domy i obejścia gościli pielgrzymów staropolskim zwyczajem „czym chata bogata”.
Jednak większość pielgrzymów musiała rozbijać namioty, gdyż domów do spania była ograniczona ilość a ludzi wędrujących na Jasną Górę było tysiące. Problem był nie tylko z noclegami, ale również z higieną i toaletami, przez co pielgrzymi często musieli improwizować na różne sposoby.
Na trasie pielgrzymi mieli zapewnioną gorącą herbatę oraz chleb. Resztę musieli zabrać ze sobą – konserwy, dżemy, cukier. Żywność w tym czasie była na kartki, ale życzliwość mieszkańców mijanych na trasie był ogromna. Nie słyszało się, aby ktoś na trasie cierpiał głód, a jeżeli tak bywało to był to efekt postu jaki ktoś z różnych intencji stosował. Warunki tej pierwszej pielgrzymki w porównaniu z dzisiejszymi były bardzo prymitywne. W późniejszych latach uległy one poprawie. Pomimo prawdziwie spartańskich okoliczności w jakich przyszło pielgrzymom wędrować na Jasną Górę i nieprzychylnego oka władzy, do Częstochowy maszerowało tysiące ludzi. Było to wielkim wydarzeniem dla całej diecezji. Pielgrzymów na trasie odwiedzał biskup Jerzy Ablewicz oraz inni księża z całej diecezji. Niezwykłym momentem była chwila gdy pielgrzymi dotarli na Jasną Górę.
Od tamtego czasu pielgrzymki organizowane są co roku. Za kilka dni 17 sierpnia pielgrzymi po raz czterdziesty powędrują do Częstochowy.
Poniżej prezentujemy listę księży przewodników, którzy w tym roku poprowadzą grupy z Tarnowa na Jasną Górę:
1. Najświętsza Maryja — ks. Łukasz Matyka
2. św. Franciszek — ks. Stanisław Łukasik
3. św. Albert — ks. Sebastian Ligęska
4. św. Wincenty — ks. Michał Radziwiłł
5. św. Florian — ks. Grzegorz Sroka
6. bł. Maria Teresa Ledóchowska — ks. Jakub Misiak
7. św. Józef — ks. Marcin Pikul
8. św. Stanisław — ks. Łukasz Polniaszek
9. św. Maksymilian — ks. Jakub Matura
11. św. Jadwiga — ks. Rafał Jagoda
12. św. Michał — ks. Zygmunt Ogórek
13. św. Dominik — ks. Paweł Kasperowicz
14. św. Świerad — ks. Antoni Mulka
15. św. Jacek — ks. Tomasz Koźbiał
16. św. Szymon — ks. Piotr Wąż
17. św. Rafał — ks. Damian Kurek
18. św. Wojciech — ks. Rafał Mirosławski
19. św. Kinga — ks. Stanisław Kłyś
20. św. Kazimierz — ks. Bartłomiej Musiał
21. bł. Karolina — ks. Sebastian Sójka
22. św. Małgorzata — ks. Zbigniew Biernat
23. św. Jan Kanty — ks. Andrzej Kędryna
24. św. Klemens — o. Szczepan Hebda
25. św. Just — ks. Bogusław Tokarz
26. św. Katarzyna — ks. Damian Pitwor