Dębica skrywa pod swoją powierzchnią wciąż niezbadane tajemnice – tak wierzy wcale nie małe grono historyków i poszukiwaczy przygód. Mowa o sieci podziemnych tuneli, których istnienie owiane jest licznymi legendami i hipotezami. Chociaż badań na ten temat nigdy nie prowadzono nie jest wykluczone, że pod dębickimi ulicami są ślady dawnej przeszłości miasta.
Historia tuneli
Pierwsze wzmianki o podziemnych korytarzach w Dębicy pojawiają się w lokalnych legendach. Według przekazów, tunele miały powstać w średniowieczu jako element fortyfikacji obronnych miasta. W tamtym czasie Dębica znajdowała się na ważnym szlaku handlowym, co czyniło ją narażoną na ataki. Korytarze mogły służyć zarówno jako schronienie dla mieszkańców, jak i tajne drogi ucieczki w przypadku zagrożenia. W czasach późniejszych, w XVII i XVIII wieku, tunele mogły być wykorzystywane przez kupców i rzemieślników do przechowywania towarów oraz transportu towarów pomiędzy budynkami. Niektórzy badacze sugerują, że w okresie II wojny światowej korytarze były adaptowane przez niemieckie wojska okupacyjne jako schrony lub miejsca składowania amunicji.
Struktura i położenie
Podziemne korytarze w Dębicy, choć jeszcze nie w pełni zbadane, według relacji mieszkańców rozciągają się pod Starym Miastem, prowadząc m.in. od kościoła św. Jadwigi do innych historycznych budynków, takich jak dawne kamienice na Rynku. Niektóre źródła wskazują, że mogą one prowadzić poza granice miasta, łącząc Dębicę z pobliskimi miejscowościami. Tunele mają różną wysokość – od niewielkich korytarzy, przez które można przejść na czworakach, po znacznie większe przestrzenie, umożliwiające swobodny ruch. Ich ściany wykonane są z cegły i kamienia, co wskazuje na różne okresy budowy i adaptacji.
Badania i eksploracje
Do tej pory brak jest kompleksowych badań archeologicznych dotyczących dębickich tuneli. Co jakiś czas pojawiają się niepotwierdzone wieści o rzekomych podziemnych obiektach w rejonie dębickiej synagogi lub Placu Gryfitów. Nigdy jednak nie potwierdzono ich istnienia i wiadomości te raczej trzeba traktować jako miejskie mity, które probują zadawać pytania – Jak daleko sięgają podziemne tunele? Jakie było ich rzeczywiste przeznaczenie? Czy kryją w sobie nieodkryte jeszcze artefakty? Wiele osób wierzy, że tunele skrywają również nieznane tajemnice, jak chociażby ukryte skarby czy archiwalne dokumenty, które zostały ukryte w niebezpiecznych momentach historii miasta.
Potencjał turystyczny
Podziemne tunele w Dębicy mogły by stać się atrakcją turystyczną gdyby rzeczywiście istniały. Wiadomości o nich to fascynujący element lokalnej historii, który zasługuje na większą uwagę. Odkrycie ich tajemnic mogłoby nie tylko zaspokoić ciekawość mieszkańców, ale także przyczynić się do lepszego zrozumienia historii miasta. Może w niedalekiej przyszłości Dębica stanie się znana właśnie z tych tajemniczych korytarzy, które, być może, kryją się pod jej ulicami.