Na cmentarzu wojskowym na Monte Cassino widnieje napis, który przypomina ofiarę polskich żołnierzy: „Za naszą i waszą wolność, my, żołnierze polscy, oddaliśmy duszę Bogu, ciało ziemi włoskiej, a serce Polsce. Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.
W tym roku mija 70 lat od bitwy pod Monte Cassino i stąd pojawiła się inicjatywa upamiętnienia żołnierzy pochodzących z powiatu dębickiego, a walczących w II Korpusie Polskim, żołnierzy, którzy w ogromnej większości pierwsze lata wojny spędzili w sowieckich obozach jenieckich, więzieniach i łagrach. „Nie chcemy również zapomnieć o tych, którzy urodzili się poza granicami dzisiejszej Polski, na terenach obecnej Ukrainy i Białorusi, a których rodziny są związane z powiatem dębickim. Bo pamięć o zasłużonych Polakach z Kresów może zostać zatarta przez upływ czasu” – zaznacza Jacek Dymitrowski. Dyrektor Muzeum Regionalnego w Dębicy wielokrotnie powtarzał, że muzeum zajmuje się historiami ludzi odtworzonymi przez ludzi dla ludzi. Stąd apel do wszystkich mieszkańców powiatu, aby pomogli zachować dla przyszłych pokoleń pamięć o tych, którzy walczyli o suwerenną i niepodległą Polskę poprzez poszukiwanie w swojej okolicy wspomnień o ludziach, których połączył tułaczy los żołnierzy gen. Władysława Andersa. Ich nazwiska wyryte na pamiątkowej tablicy zostaną ocalone od zapomnienia, a ich czyny nie będą pominięte w historii regionu i kraju. W muzeum ma również powstać wystawa „Dębickie Maki” gromadząca pamiątki pozostawione przez przedstawicieli armii tułaczej pochodzących z Ziemi Dębickiej a jej wernisaż planowany jest na Noc Muzeów w maju.
Mieszkańcy powiatu mogą współtworzyć wystawę poprzez przekazanie lub wypożyczenie dokumentów, odznaczeń, przedmiotów pozostałych po członkach rodzin biorących udział w walkach o Monte Cassino i w ten sposób przyczynić się do odkrycia biografii świadków historycznych wydarzeń z 1944 r.. Inicjatorzy przedsięwzięcia zgromadzili już ponad dwadzieścia nazwisk osób, które uczestniczyły w walkach we Włoszech w 1944 r. z terenu powiatu dębickiego. Wstępna [niepełna] lista żołnierzy na dzień dzisiejszy to: * Julian Maj z Dąbrówki Wisłockiej [związany pracą i rodzinnie z Dębicą]
* Franciszek Michalik
* Eugeniusz Brzeziński z Dębicy 4 PPanc.
* Wojciech Kędzior ze Stasiówki [zg.17.05-1944 – poch. Monte Cassino]
* Stanisław Ciebień ze Stasiówki
* Józef Dobrowolski ze Stasiówki
* Józef Ligęzka ze Stasiówki
* Józef Dziurgot z Góry Motycznej
* Władysław Glas z Dębicy [zg.06-1944 – poch. Bolonia]
* Alojzy Buszko z Dębicy
* Jan Nalepa z Dębicy
* Jan Niezgoda z Bukowej [zg.02.07-1944 – poch. Loreto]
* Józef Dąbrowski z Żyrakowa
* Edmund Zieliński z Kamienicy Dolnej
* Jan Nosal z Brzostku
* Józef Wójcik z Korzeniowa
* Piotr Puskarz z Lubziny – Sępnicy
* Mieczysław Piciak z Dębicy [zg.12.05-1944 – poch. Monte Cassino]
* Józef Wiktor z Glinika
* Michał Gawlik z Braciejowej
* Edmund Maciejewski z Dębicy
* Jan Żymuła z Jaźwin.
W najbliższych dniach lista się powiększy. Zaangażowanie środowisk kombatanckich, stowarzyszeń, samorządów i osób indywidualnych w tę inicjatywę będzie żywym rozdziałem dopisywanym do czynów tych, którzy odeszli już na wieczną wartę. Dlaczego warto? Bo jest nadzieja, że z takich wzorców będziemy czerpać siły na budowanie praworządnej Polski dzisiaj, bo żołnierze II Korpusu Polskiego nie pozwolili sobie wydrzeć czystego spojrzenia na najwyższe wartości, umieli nimi żyć na co dzień. W skład Społecznego Komitetu Upamiętnienia Żołnierzy II Korpusu Polskiego z powiatu dębickiego walczących pod Monte Cassino weszli, jako przewodniczący Zenon Trojan, wiceprzewodniczący Jacek Dymitrowski i Diana Wójcik, sekretarz Paweł Morawczyński oraz Piotr Chęciek, Paweł Miłosz, Krystyna Kania, Aneta Ćwik, Mateusz Cebula, Jerzy Gągała, Janina Ferenc, Stanisław Przetacznik.
Wszelkie informacje o walczących pod Monte Cassino można zgłaszać: Muzeum Regionalne w Dębicy: 14 683-74-28, e-mail:sekretariat@muzeumwdebicy.pl
Region. Tragiczna śmierć dwóch kobiet
21 listopada 2024
