Pilzno. Józefa Rysińska patronką mostu

Odnowiony most na rzece Dulcza przy ul. Legionów w Pilźnie będzie nosił imię Józefy Rysińskiej ps. Ziuta. Stosowną uchwałę podjęli radni podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej. Urodzona w Pilźnie. Józefa Aniela Rysińska w 1966 r. została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Odznaczenie jest przyznawane osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia ratowały Żydów z Holocaustu.
Inicjatorem nadania imienia jest Wojciech Trojan, prezes koła Polskiego Towarzystwa Historycznego w Pilźnie. Wojciech Trojan szczegółowo opisał losy Józefy Rysińskiej w książce „Orły – Sokoły Pilzna”.
Poniżej prezentujemy skróconą sylwetkę bohaterki:
Józefa Aniela Rysińska, ps. „Ziuta”, urodziła się w Pilźnie 7 sierpnia 1922 r., tutaj także uczęszczała do Szkoły Powszechnej, a następnie do gimnazjum w Tarnowie. W okresie okupacji hitlerowskiej, jedna z najaktywniejszych i najśmielszych oficerów łącznikowych, pracujących w Radzie Pomocy Żydom (kryptonim „Żegota”) dystryktu krakowskiego – organizacji utworzonej w porozumieniu z Delegaturą Rządu RP na Kraj, usiłującej stworzyć wszelakie formy pomocy dla prześladowanej ludności żydowskiej.
Józefa Rysińska od wiosny 1940 r. działała aktywnie w krakowskiej Żegocie. Zajmowała się transportem dzieci żydowskich z getta pilźnieńskiego i okolic Pilzna do ochronek krakowskich, organizacją fałszywych dokumentów dla ukrywających się Żydów. Organizowała ucieczki z getta pilźnieńskiego, a po jego zamknięciu z getta w Dębicy. Pomagała w ucieczce żydowskim więźniom obozów pracy przymusowej w Pustkowie oraz Szebniach, zawożąc im lekarstwa, żywność, pomagając w ucieczce, odbierając grypsy dla rodzin. Wraz z matką ukrywała w swoim domu żydowską dziewczynkę z rodziny Reichów, wyprowadzoną z getta w Pilźnie. Wśród uratowanych przez Józefę Rysińską znaleźli się m. in. Janina Altman Hescheles, Juda Eisman, Michał Borwicz, Ignacy Reich – mieszkańcy Pilzna.
Za swoją postawę, narażanie życia i poświęcenie Józefa Rysińska, w 1966 r., została uhonorowana Medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przez Instytut Yad Vashem oraz parlament izraelski Knesset. Jest jedną z pierwszych uhonorowanych, mającą własne posadzone przez siebie drzewko oliwne w Alei Sprawiedliwych w Jerozolimie, jako hołd oddany jej przez Żydów, których uratowała. Jej nazwisko jest także wśród nazwisk Sprawiedliwych na Ścianie Honorowej w Yad Vashem. Józefa Rysińska zmarła w Krakowie, 22 stycznia 1993 r., pochowana w rodzinnym Pilźnie. Obecnie sylwetka Józefy Rysińskiej przedstawiona jest na wystawie Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, w oddziale Fabryka Emalia Oskara Schindlera, pt. „Żegota – ukryta pomoc”.
Fotografia archiwalna ze zbiorów: http://db.yadvashem.org/righteous/family.html?language=en&itemId=4017296
Źródło: UM Pilzno