Previous
Next
Previous
Next
Previous
Next

651 lat temu nadany został przywilej wójtostwa dębickiego sołtysowi z Lipin

W tym roku mija 651 lat od faktycznej lokacji Miasta Dębica. Niezrealizowaną lokację miejską Dębica uzyskała od Kazimierza III Wielkiego w 1358 roku. Musiało jednak minąć 14 lat od tego czasu aby miasto faktycznie zaczęło korzystać z praw wynikających z lokacji. 10 czerwca 1372 nadany został przywilej wójtostwa dębickiego na prawie magdeburskim Świętosława Gryfity dla sołtysa Mikołaja z Lipin co faktycznie zainicjowało rozwój grodu nad Wisłoką.

W 1358 roku król Kazimierz III Wielki nadał Świętosławowi Gryficie przywilej lokacyjny miasta na prawie średzkim, a wraz z nim zezwolił na organizowanie targów w środę. Jednak dopiero po czternastu latach doszło do faktycznego założenia miasta. 10 czerwca 1372 roku, Świętosław zlecił Mikołajowi, sołtysowi wsi Lipiny, przeprowadzenie lokacji miasta. W zamian Mikołaj został pierwszym dziedzicznym wójtem w Dębicy z prawem pobierania czynszów i innymi przywilejami.

Dębica położona na szlakach handlowych z Krakowa do Lwowa miała duże szanse rozwoju, które ograniczała jednak konkurencja z większymi wówczas miastami Ropczycami i Pilznem, powstałymi wcześniej. Mimo tych utrudnień Dębica rozwijała się gospodarczo i demograficznie. W 1446 roku otrzymała od namiestnika króla Władysława Warneńczyka – Jana z Czyżowa przywilej organizowania rocznych jarmarków w Środę Popielcową. Spowodowało to gwałtowny rozwój miasta. W 1470 roku Jadwiga z Podgrodzia, ówczesna właścicielka miasta, podjęła próbę uporządkowania praw obowiązujących w mieście – w wydanym dokumencie określiła przywileje i obowiązki mieszczan[11].

Pod koniec XV wieku, w 1474 roku, Dębica podobnie jak cała okolica została złupiona przez węgierskie wojska dowodzone przez Tomasza Tharczaya. W 1502 roku najazd Tatarów spowodował całkowite spalenie miasta, wówczas drewnianego i jego wyludnienie.

Po najeździe Tatarów w 1502 roku, Dębica znacznie się wyludniła. Chcąc zapobiec upadkowi miasta, jego ówcześni właściciele Jan Podgrodzki i Katarzyna z Latoszyna zwolnili miasto na 14 lat z wszelkich powinności i zezwolili na darmowy wyrąb lasu. W 1504 roku, z tego samego powodu, król Aleksander Jagiellończyk zwolnił miasto ze świadczeń na rzecz króla. Przywileje te spowodowały, że w XVI wieku Dębica osiągnęła apogeum swojego rozwoju. Stała się lokalnym ośrodkiem rzemiosła. Istniały cechy krawców, mieczników, kuśnierzy, kowali, kołodziejów, zrzeszonych w cechu zbiorowym. jednak rzemieślnicy ci zaspokajali tylko rynek lokalny.

Podobnie handel był ograniczony tylko do najbliższych okolic. Nie osiągnęła więc wtedy Dębica takiego znaczenia jak sąsiednie Pilzno i Ropczyce. Jednym z przyczyn takiej sytuacji, był fakt, że Dębica była nadal miastem prywatnym, a jej właściciele często dzielili ją między spadkobierców, a ci zaś często pozostawali z sobą w sporach, na których cierpiało też miasto. W 1554 roku dużą część zabudowań strawił pożar, jednak zniszczenia szybko odbudowano. Po pożarze w miejsce spalonego drewnianego kościoła rozpoczęto budowę nowego pod wezwaniem św. Małgorzaty (dzisiejszy kościół św. Jadwigi). Budowa trwała do 1650 roku. Pod koniec XVI wieku Dębica liczyła 700 mieszkańców.

W artykule wykorzystano materiały z wikipedia.pl

Podziel się z innymi

Shares

Więcej informacji...

My i nasi partnerzy uzyskujemy dostęp i przechowujemy informacje na urządzeniu oraz przetwarzamy dane osobowe, takie jak unikalne identyfikatory i standardowe informacje wysyłane przez urządzenie czy dane przeglądania w celu wyboru oraz tworzenia profilu spersonalizowanych treści i reklam, pomiaru wydajności treści i reklam, a także rozwijania i ulepszania produktów. Za zgodą użytkownika my i nasi partnerzy możemy korzystać z precyzyjnych danych geolokalizacyjnych oraz identyfikację poprzez skanowanie urządzeń.

Kliknięcie w przycisk poniżej pozwala na wyrażenie zgody na przetwarzanie danych przez nas i naszych partnerów, zgodnie z opisem powyżej. Możesz również uzyskać dostęp do bardziej szczegółowych informacji i zmienić swoje preferencje zanim wyrazisz zgodę lub odmówisz jej wyrażenia. Niektóre rodzaje przetwarzania danych nie wymagają zgody użytkownika, ale masz prawo sprzeciwić się takiemu przetwarzaniu. Preferencje nie będą miały zastosowania do innych witryn posiadających zgodę globalną lub serwisową.